|
نام اختصاری: TBA سایر نام ها: Total Bile Acids Serum Bile Acids Bile Acid
Profile بخش انجام دهنده: آزمایشگاه بیوشیمی یا آزمایشگاه تخصصی کبد و گوارش نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم خون حجم نمونه مورد نیاز: حداقل0.5 میلی‌لیتر سرم ·
شرایط نمونه گیری: بیمار باید
ناشتا به مدت ۱۲ ساعت باشد (به جز نوزادان و زنان باردار) ·
نمونه باید در
لوله ژل‌دار یا لوله درب قرمز گرفته شود ·
سانتریفیوژ و
جداسازی سرم باید حداکثر تا ۲ ساعت پس از نمونه‌گیری انجام شود2 ملاحظات نمونه گیری: عدم رعایت ناشتایی
ممکن است باعث افزایش کاذب سطح اسیدهای صفراوی شود در بیماران
باردار و نوزادان، ناشتایی الزامی نیست موارد عدم پذیرش نمونه: ·
نمونه‌های همولیز
شده یا لیپمیک ·
نمونه‌هایی که دیر
سانتریفیوژ شده‌اند یا در شرایط نامناسب نگهداری شده‌اند شرایط نگهداری: در دمای یخچال
(۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد) تا ۲۴ ساعت برای نگهداری
طولانی‌تر، در دمای -۲۰ درجه سانتی‌گراد کاربردهای بالینی: ارزیابی عملکرد
کبد قبل از بروز علائم بالینی تشخیص بیماری‌های
کبدی مانند هپاتیت، سیروز، کلستاز، ترومبوز ورید پورت، سندرم بود-کیاری، بیماری
ویلسون و هموکروماتوز(2) تشخیص کلستاز
داخل‌کبدی در بارداری بررسی اختلالات
متابولیکی مادرزادی مرتبط با سنتز اسید صفراوی روش مرجع: LC-MS/MS کروماتوگرافی مایع با طیف‌سنجی جرمی دوگانه(3) روش ارجح: روش آنزیمی برای ارزیابی سریع و بالینی (2) سایر روشها: ·
کروماتوگرافی گازی ·
روش‌های
ایمونولوژیک در برخی مراکز مقادیر طبیعی: در حالت ناشتایی ≤10 میکرومول/لیتر )ممکن است بسته به آزمایشگاه متفاوت باشد( تفسیر:
در افراد سالم:
·
سطح اسیدهای
صفراوی در حالت ناشتایی معمولاً کمتر از 10 میکرومول/لیتر است. ·
پس از صرف غذا،
افزایش جزئی در سطح TBA طبیعی است، زیرا صفرا برای هضم چربی‌ها
ترشح می‌شود. 🚨 افزایش سطح TBA: افزایش سطح اسیدهای صفراوی در خون می‌تواند نشانه‌ای از
اختلال در عملکرد کبد یا جریان صفرا باشد. موارد زیر از جمله علل شایع افزایش TBA هستند: ·
هپاتیت حاد یا
مزمن: کاهش توانایی کبد در پاک‌سازی اسیدهای صفراوی از خون ·
سیروز کبدی: اختلال در ساختار و عملکرد سلول‌های کبدی ·
کلستاز داخل‌کبدی
یا خارج‌کبدی: انسداد یا کاهش جریان صفرا ·
ترومبوز ورید پورت
یا سندرم بود-کیاری: اختلال در جریان خون کبدی ·
بیماری ویلسون یا
هموکروماتوز: اختلالات متابولیکی که بر عملکرد کبد
تأثیر می‌گذارند ·
کلستاز بارداری: افزایش قابل توجه TBA در زنان باردار ممکن است نشانه‌ای از این
بیماری باشد که با خارش شدید همراه است و می‌تواند برای جنین خطرناک باشد ❌ عدم افزایش TBA: در برخی بیماری‌ها، سطح TBA ممکن است طبیعی باقی بماند: ·
سوءجذب روده‌ای: چون جذب صفرا مختل شده، سطح TBA در خون افزایش نمی‌یابد ·
اختلالات
متابولیکی مانند سندرم گیلبرت یا کریگلر-نجار: این بیماری‌ها معمولاً باعث افزایش TBA نمی‌شوند 🧪 تست‌های مکمل: برای افزایش دقت تشخیص، معمولاً TBA در دو حالت اندازه‌گیری می‌شود: ·
ناشتا: برای بررسی پاک‌سازی پایه‌ای کبد ·
۲ ساعت پس از غذا: برای بررسی پاسخ کبد به افزایش بار
صفراوی افزایش قابل توجه در هر دو حالت می‌تواند نشانه‌ای از
اختلال کبدی یا صفراوی باشد. عوامل مداخله گر : ·
مصرف غذا قبل از
نمونه‌گیری ·
داروهایی که بر
متابولیسم کبدی تأثیر می‌گذارند ·
بیماری‌های
متابولیکی مادرزادی توضیحات: اسیدهای صفراوی از کلسترول در کبد ساخته
شده و نقش مهمی در هضم چربی‌ها دارند. حدود ۹۰٪ آن‌ها پس از جذب دوباره وارد چرخه کبدی می‌شوند. اختلال در
این چرخه می‌تواند منجر به افزایش سطح TBA در خون شود. منابع :1. Mayo Clinic Laboratories – Bile Acids, Total (BILEA Test) https://gi.testcatalog.org/show/BILEA 2.
Quest Diagnostics – Bile
Acids, Total, Enzymatic https://testdirectory.questdiagnostics.com/test/test-detail/14801/bile-acids-total 3.
York Hospitals NHS – Total
Bile Acids https://www.yorkhospitals.nhs.uk/our-services/organdonation/a-z-of-services/laboratory-medicine/test-directory/clinical-biochemistry/total-bile-acids/ 4.
ARUP Laboratories – Bile
Acids, Total, Serum https://www.aruplab.com/testdetail/0050150 5.
Labcorp – Bile Acids,
Total, Serum |
