نام اختصاری: PNY

سایر نام ها: Dilantin ، Diphenylhydantion ، فنی توئین

بخش مورد انجام: بیوشیمی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما (EDTA دار)

حجم نمونه مورد نیاز: ml 1-2

شرایط نمونه گیری:

1-    در وضعیت ثابت غلظتی پس از مصرف دارو نمونه گیری انجام شود.

2-    نیاز به ناشتایی نمی باشد.

ملاحظات نمونه گیری:

به بیمار تذکر دهید 12- 8 ساعت قبل از نمونه گیری از مصرف دارو اجتناب کند.

ظرف 2 ساعت پس از نمونه گیری، نمونه خون را سانتریفیوژ کرده و سرم را جدا کنید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

نمونه های شدیداً لیپمیک، ایکتریک و همولیزه مورد قبول نمی باشد.

شرایط نگهداری:

نمونه در دمای اتاق چند ساعت و در ^◦c4 و در ^◦c20-  تا 14 روز پایدار است.

کاربردهای بالینی:

1-    پایش برای درمان تشنج ها و حملات Tonic/Clonic  اولیه یا ثانویه ژنرالیزه، حملات تشنجی کمپلکس یا قسمتی و صرع

2-    ارزیابی سمیت دارو

روش مرجع : MS-GC

روش ارجح : روش های کروماتوگرافی (HPLC و GLC)

سایر روش ها: RIA و EIA و ERIA و FIA

مقادیر طبیعی:

فنی توئین توتال: µgr/ml 20 – 10

غلظت سمی : µgr/ml 30 ≤

فنی توئین آزاد : µgr/ml 2 – 1

غلظت سمی : µgr/ml  25≤

تفسیر:

برای رسیدن به حالت پابدار غلظت خونی در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی میزان فنی توئین آزاد باید بین µgr/ml 2– 1 تنظیم شود. سطح فنی توئین الکل نیز باید در محدوده درمانی µgr/ml 20- 10 باشد.

عوامل مداخله گر:

·        داروهایی مانند ایزونیازید، کلرامفنیکل، وارفارین متابولیسم دارو را مهار می کنند.

·        تیوریدازون و ایمی پیرامین باعث افزایش غلظت سرمی شده و متابولیسم بسیار سریعتر دارو در کنار ترکیباتی از قبیل فنوباربیتال، فنوبوتازول و سولفونیل اوره برای اتصال با پروتئین با دارو رقابت می کنند.

·        سدیم والپرایت روی نقاط پروتئینی فنی توئین جانشین شده و از متابولیسم آن جلوگیری می کند.

·        آنتی اسیدها و  Sucralfateباعث کاهش Bioavailability (زیست فراهمی) آن می شود.

توضیحات:

·        به دلیل متابولیسم وابسته به دوز دارویی/ غلظتی ، تیتراژ دارو در سرم یا پلاسما دشوار است.

·        گستردگی متابولیت های بینابینی، از نظر میزان بیولوژیکی قابل دستیابی آن شناخته شده است.

·        اثرات جانبی آن شامل تغییرات خلقی، علائم گوارشی ، هیپرپلازی لثه، استئومالاسمی، آنمی مگالوبلاستیک، اشکالات کارکرد کبدی و پرمویی است.

·        خصوصیات مسمومیت مزمن عبارتند از نیستاگموس، آتاکسی ، بی حالی و افزایش حملات تشنجی.

منابع:

1. Richens A: Clinical pharmacokinetics of phenytoin. Clin Pharmacokinet 1979;4:153-169

2. Moyer TP: Therapeutic drug monitoring. In Tietz Textbook of Clinical Chemistry. Fourth edition. Edited by CA Burtis, ER Ashwood. Philadelphia, WB Saunders Company, 2005, pp 1237-1285

3. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير